Piet Roos en Kees Berkman als "Plasrijders".

Kees Berkman en Pieter Roos bezorgden met de Studebaker kolen. De andere vrachtauto was een Ford. Daarvoor bezat de firma twee T-fords en daarvoor 2 span paarden.
Piet Roos chauffeerde en toen hij een grote regenplas zag hield hij een beetje in, want er liepen een paar mensen aan de kant van de weg en die zouden flink nat worden door het opspattende water uit de plas.
Kees Berkman inventariseerde even wie er liep en zei: "Rij maar gewoon door Piet want er lopen toch geen klanten bij".

Jan Berkman Hzn. vertelde als aanvulling op het "Studebakerverhaal", dat hij als kwajongen mee mocht rijden op de open laadbak van de Studebaker. Piet Roos reed als de duivel want hij wilde proberen met de "Stud" op twee wielen door de bocht te gaan.

De 2e wereldoorlog en de Studebaker met de gasgenerator.

In W.O. II werd door het autobedrijf "van Gorp" in Rotterdam achter de cabine van de Studebaker een gasgenerator gemonteerd. De factuur van de werkzaamheden is nog in het archief aanwezig.

          
Voorbeelden van vrachtwagens met een generator WOII.
Op "Dolle Dinsdag" 5 september 1944, werd de Studebaker gevorderd door de Duitse Wehrmacht. De motor wilde echter niet lopen want Gerrit Elzerman (de opvolger van Piet Roos) had de rotor uit de stroomverdeler gehaald. Tijdens het aanslepen achter een andere (leger)auto gaf de motor af en toe enorme knallen.
De Duitsers (zo vertelde Hans Berkman) wilde mijn vader Piet Berkman die aan het werk was op de opslag aan de Gebroken Meeldijk arresteren om te horen wat hij geflikt had met de Studebaker. Ondanks dat de Duitsers schoten kon op aanwijzing van Izak van Oorschot -één van de kolenknechts- Piet Berkman over de spoorrails ontsnappen richting het stationsgebouw.
Hij heeft zich de rest van de dag verborgen bij Adrianus (Janus) Huijgen tuinder aan de Gebroken Meeldijk 37 te Barendrecht.
Zoon Gerrit kwam mijn moeder Zegie waarschuwen waar mijn vader zich verborgen had en dat alles in orde was.
Ik denk dat mijn vader vrij snel weer naar huis kwam toen de kust veilig was.
Piet Berkman en Janus Huijgen zijn hun leven lang bevriend geweest. Beiden behoorden zeer nadrukkelijk tot de Gereformeerde "Mannenbroeders ".

In "Meer schetsen uit de Nacht" - 2e herziene editie pagina 305, wordt het Studebakerverhaal ook door Jan Sluimers (1929) verteld.
"De andere (leger) auto" was de Ford vrachtauto van kolenhandelaar J.P. van den Berg. Ook deze was gevorderd. Gerrit Vat werkte bij van den Berg en was de chauffeur van deze auto. Kees Sluimers (*1925 en toen dus 19 jaar) bestuurde de Studebaker. Beide vrachtauto's -de Studebaker nog steeds op sleeptouw- beladen met Duitse soldaten en een mitrailleur op het dak werden dus door deze burgerchauffeurs naar Brabant gereden.
Het offensief van de Geallieerden stokte helaas bij het Hollands Diep. Zuid Nederland was bevrijd en de rest van Nederland ging de lange koude Hongerwinter 1944-'45 tegemoet. De Nederlandse kolenmijnen lagen immers in Zuid Limburg. Ook de voedselvoorziening verslechterde heel erg, mensen gingen op stap -soms letterlijk te voet- of naast de fiets lopend de boerderijen langs tot heel ver in de provincie om voedsel te kopen of te ruilen bij boeren. Er waren wel zogenaamde gaarkeukens, maar het eten daar was van erbarmelijke kwaliteit en er was veel te weinig. Er zijn 20.000 mensen gestorven in deze heel erg koude Hongerwinter.
Zie verder Wikipedia "Hongerwinter".

Gesprek Tante Nees Verschoor-Berkman met Hans Berkman op 11 april 2005.

Opa Johannes Berkman (IV.c.) rookte sigaren met op kistje het etiket "Deli Langkat". Deli en Langkat zijn gebieden op Sumatra waar tabak wordt verbouwd. Hij kocht 1000 stuks ineens in kistjes van 100 stuks.
Volgens overlevering was opa Berkman nogal een driftige man. Hij rookte de sigaar en tergelijker tijd gebruikte hij het mondstuk als pruim. (In het jargon "Hij vrat hem dus op, terwijl hij rookte").

Fotograaf van de familiefoto's was de veldwachter Sloof. Op zijn oude dag woonde hij met zijn vrouw aan de Dorpsstraat in het dubbele huis,
nabij het trapje naar de Kreek.
Opa Johannes deed zijn kolenzaken op dinsdag in Rotterdam in het Café Restaurant "Coomans" aan de Hooisteeg in Rotterdam.
Tijdens het leven van Opa Johannes werd de Studebaker aangeschaft waarmee Oom Kees en later neef Leen kolen bezorgde.
Piet Roos uit de "IJzerman" was de eerste knecht van de firma. Hij zou nog bij Johannes gewerkt hebben.
Piet kreeg tbc en is verpleegd geweest in het voormalig sanatorium "Sonnevanck" Harderwijk. Het sanatorium opende zijn deuren in 1908.

De Chevrolet van Oom Janus (V.d.1.)

Deze Chevrolet was de tweede vrachtauto van Oom Janus die voor WO II in bedrijf gesteld werd voor het bezorgen van kolen.
Oom Janus stalde de Chevrolet altijd in de "garage" naast het woonhuis a/d Havenstraat gelegen houten schuur.
Hij was zuinig op zijn spullen.
In de oorlog toen benzine schaars was werd er een houtgasgenerator gemonteerd in dit geval achter op de laadbak.
Starten moest men op benzine en nadat de gasgenerator flink opgestookt was en er gas geproduceerd was kon men een poging
wagen over te schakelen. Dat was dus een nogal tijdrovende en onzekere procedure. Een extra reden om de auto binnen te stallen.
Toen de motor eenmaal draaide kropen de uitlaatgassen door een kelderraampje naar binnen en kwamen onder de bedstee waar
dochter Nel en haar man Leen Tempelaar lagen te slapen. De kans op vergiftiging/bewusteloosheid was zeker aanwezig.
Alle ramen en deuren werden opgegooid en gelukkig overleefde het stel deze gebeurtenis.
In 1944 werden alle auto's gevorderd door de Duitse Wehrmacht. Auto's met een generator waren erg onbetrouwbaar en
vielen regelmatig gewoon stil. De gevorderde Chevrolet werd later teruggevonden op een weiland in Dubbeldam. Daar stonden veel
auto's die niet meer liepen. Oom Janus werd benaderd door een paar NSKK-ers (NationalSozialistisches KraftfahrKorps de civiele transportorganisatie van Hitler Duitsland)
om de Chevrolet terug te kopen. Deze heren zagen er dus geen been in om een gevorderde auto gewoon door te verkopen
en de opbrengst in eigen zak te steken. Een echt staaltje van opportunisme. De heren heulden met de Duitse vijand en bestalen
hem vervolgens naar hartenlust.
Men werd het eens over de prijs en de Chevrolet werd uit het weiland naar de weg gesleept. Oom Janus was er terecht niet helemaal
gerust op dat dit allemaal goed af zo lopen. Leen Tempelaar ( VI.d.1 getrouwd met Nel en dus de oudste schoonzoon) had een oud en
versleten paard. Het dier werd voor de auto gespannen en men ging op weg naar de tuinderij van Leen Tempelaar in Zwijndrecht.
Af en toe werd er gerust maar toen moest men ook nog over de verkeersbrug van Dordrecht naar Zwijndrecht. Met vereende krachten van het
aftandse paard en de mensen die mee duwden en na elke 10 meter rusten (blokken achter de wielen) lukte het toch om over de brug
in Zwijndrecht te komen. Op de tuinderij van Leen Tempelaar aan de Langeweg nabij het huidige Shell station- werden de wielen
met de banden begraven in de tuin.
De Chevrolet werd verstopt in de kas onder een grote berg kapotte veilingkisten.
Deze waren alleen nog maar geschikt als brandhout.
Na de oorlog werd de Chevrolet weer op de wielen gezet. De gasgenerator werd eraf gehaald en men kreeg de auto weer aan de praat.
De Chevrolet heeft dienst gedaan voor de kolenbezorging tot dat uit de legervoorraden een Ford 3-tons vrachtauto met rechtsstuur
beschikbaar kwam.

Hans Berkman (VII.d.) en zijn grote hobby.
Klik hier voor een vergroting van het geheel.

  Jacobus Berkman (V.c.) koopt in 1895 roerende- en onroerende goederen.

Op 13-11-1895 is er een koopacte opgemaakt bij notaris F.H. baron d-Aulnis de Bourouill:
Frans Adrianus Huijser bouwman te Ridderkerk, gemachtigd door Maaike Adriana Huijser, ongehuwd en meerderjarig en Johannes Cornelis Plaisier bouwman te Ridderkerk, gehuwd in algemene gemeenschap van goederen met Adriana Maaike Huijser verkopen aan Jacobus Berkman, koopman te Ridderkerk, de vlassersstelling met schuur, 6 arbeiderswoningen, boomgaard, tuin en erf, genaamd "de Zwet", staande en gelegen te Ridderkerk aan de Straatweg, kad. sectie D, nr. 90, 645, 698, 699, 700, 701, 702, 703, 704 en 705, groot 49 are, 90 ca.
Verkochte is gedeeltelijk verhuurd en verkocht voor f. 1.200, --.

Bron: Gem. arch. Rotterdam, ONR Ridderkerk, invent.nr. 159R, aktenr. 27, p. 61.

De familie Berkman, bestaande uit echtgenote Trijntje Verhagen en hun drie zonen Adrianus (1887), Arie (1890) en Jan (1893) waren vóór de koop op 16-05-1895 al van Barendrecht naar Ridderkerk verhuisd.

Bertus Berkman (VI.k.) en zijn derde been.
Bertus Berkman amuseerde op familiebruiloften de gasten met: "Ik ben van der Steen met mijn derde been". De enige zin die is blijven hangen luidt ongeveer: "Mijn moeder had een proleem want zij wist niet hoe ze mijn luier om moest doen". Belangstelling voor het "Derde Been"? Bezoek dan de website met de tekst van het bewuste lied.
"Het derde been" tekst en melodie.

  Leen Bakker (VI.f.3.4.) en zijn verhaal over “Kleinkinderen”.
Uit ANBO Contactorgaan voorjaar 2003. Auteur: Leen Bakker.

De meeste van ons hebben ze en kennen ze: tieners en tienersplus! Soms nemen we ze met verbazing waar en zien hun (ons inziens) overmatig gsm- en computergedrag.
Geld is er om uit te geven en wat rood staan betreft, ervaren ze de volle genade van de kleurenblindheid. Op dat punt zorgeloos! Heeft U ze van een ander merk?
Proficiat wij hebben er in elk geval één bij, die de anderen verreweg overtreft in luchtige opvattingen over de uitgaven, die z´n inkomsten verre te boven gaan.

Waar anderen zouden piekeren van: hoe krijg ik dat gat dicht, hoor ik hem tegen z´n moeder in gemoede opmerken: “Ik wil het ook best zelf betalen hoor Ma”.
Waar het dan over gaat weet ik niet, ik heb er ook niets mee te maken, maar ik benijd in stilte het “ongerepte” optimisme dat je zo royaal kunt schenken uit een lege fles!
Laatst belde hij mij op: of ik die hengel met molen nog in de garage had staan. Jammer, die was al weg. “Koop je toch gewoon een nieuwe”, schertste ik. “Nee Oop, ik heb zelf een bloedgaaf werphengeltje, maar ik vraag het voor mijn vismaatje. Hoe is het trouwens met Oma d´r knieën? ”Goed hoor!” “Echt waar??” “Ja, ´t gaat best redelijk”. Hij is oprecht bezorgd.

Dat valt ons telkens weer op. Hij heeft warme interesse voor zijn familie in het algemeen en voor het wel en wee van zijn Oma en Opa in het bijzonder. Die flierefluiter!!
Na zijn telefoontje piekerde ik nog wat na . Toen ik twintig was, viel er niets te computeren of te gs-emmen. Er viel ook niets rood te staan. Nee toch? Zou hij die genegenheid voor zijn omgeving misschien van zijn Opa hebben? Heb ik dat ook zo sterk gehad op die leeftijd? Ik betwijfel dat ten zeerste. In elk geval niet zo´. Hij wel. Wat dat betreft staat-ie niet in het rood, maar royaal in de plus!.
Laten we toch vooral bepaalde tienerperikelen niet als zorgelijk ervaren. Wij hebben als senioren méér dan voldoende om na te denken over dié problemen waar onze generatie zichzelf mee heeft opgescheept!

  Ontvangen opmerkingen omtrent het in deze site opgenomen familiewapen.

Fragment uit en email ontvangen op 18-09-2007.
Nog even een opmerking over het wapen. Het lijkt mij wel hoogst onwaarschijnlijk dat dit familiewapen daadwerkelijk door de familie Berkman is gevoerd, welke in ieder geval sedert de vestiging in Holland toch duidelijk behoorde tot de zeer eenvoudige burgerij. Er waren meer families Berkman in Nederland, die tot een "hogere" maatschappelijke laag behoorden, maar men kan natuurlijk niet zo maar het wapen usurperen van een toevallig gelijkluidende familie.
Of is dit wapen in de 20e eeuw ontworpen voor de familie Berkman?
Met vriendelijke groeten,
Kees-Jan Slijkerman.

                    [Gegevens en bron.]

    Een aantal wapenschiden zoals die tot op heden bekend zijn.

Brief van Sanne Berkman NZ (VIII.h.1.) aan oom Hans Berkman (VII.c.)
 Letter from Sanne Berkman NZ (VIII.h.1) to uncle Hans Berkman (VII.c.)

  Uit het tijdschrift van de Stichting Oud Ridderkerk Nummer 55 Pagina 89.